Wat is ube?

Wie ooit een reis heeft gemaakt naar de Filipijnen of in aanraking is gekomen met de Filipijnse keuken, kan er bijna niet omheen: ube. Deze paarse yam, officieel Dioscorea alata genoemd, is veel meer dan alleen een knol. Het is een symbool van Filipijnse cultuur, traditie en culinaire creativiteit.

Wat is ube?

Ube is een paarse zoete yam met een diep violet tot lavendelachtige kleur. De smaak wordt vaak omschreven als zacht, nootachtig en lichtzoet, met een subtiele vanille-achtige ondertoon. Anders dan gewone zoete aardappel (kamote in de Filipijnen), is ube uniek door zijn textuur en opvallende kleur, die na bereiding nog intenser wordt.

Het is een veelzijdig ingrediënt dat in talloze gerechten terugkomt: van ube halaya (een zoete, smeuïge jam) tot cakes, ijs, broodjes en moderne fusiongerechten. Vandaag de dag is het wereldwijd bekend, maar de wortels liggen stevig in de Filipijnse keuken.

Oorsprong en geschiedenis in de Filipijnen

Ube komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië en wordt al eeuwenlang verbouwd in de Filipijnen. Archeologische vondsten en historische bronnen wijzen erop dat yams zoals ube al vóór de Spaanse kolonisatie (16e eeuw) een belangrijk basisvoedsel waren voor inheemse gemeenschappen.

Toen de Spanjaarden de Filipijnen koloniseerden, werden veel lokale ingrediënten verweven met Europese kooktechnieken. Hierdoor ontstond een culinaire mix waarin ube een prominente rol kreeg, vooral in zoete bereidingen. Ube halaya, een dessert van gekookte en fijngestampte ube gemengd met kokosmelk en gecondenseerde melk, werd populair in feestmaaltijden en vieringen.

In de Filipijnse cultuur is ube niet zomaar een ingrediënt: het staat symbool voor overvloed, gastvrijheid en feestelijkheid. Tot op de dag van vandaag wordt ube vaak geassocieerd met kerst en feestelijke gelegenheden.

Van lokaal tot wereldwijd fenomeen

Hoewel ube altijd diep verankerd is geweest in de Filipijnse keuken, kreeg het pas internationaal aandacht in de laatste tien jaar. Dankzij de levendige kleur, perfect voor sociale media, en de unieke smaak, werd ube een culinaire trend in steden als New York, Los Angeles en Amsterdam. Vooral bakkers en foodtrucks introduceerden de paarse lekkernijen aan een wereldwijd publiek.

Waar het voor veel Filipino’s een smaak van thuis en jeugdherinneringen is, ontdekken steeds meer mensen buiten de Filipijnen ube als een bijzondere en veelzijdige smaakmaker.